اصلیترین تفاوت سینمای دیجیتال با سینمای آنالوگ در چیست و به نظر شما دیجیتالی شدن سینما در نهایت به سود هنر سینما تمام شد یا به ضرر آن؟
در همه چیز. شاید در ظاهر امر شباهتهایی بتوان پیدا کرد، امّا واقعیت این است که سینمای آنالوگ متعلق به یک جهان و سینمای دیجیتال متعلق به جهانی دیگر است. هر دو گونه از سینما، از عناصر مشترکی همچون نور، صدا، دوربین و غیره استفاده میکنند، ولی یک تفاوت برجسته با همدیگر دارند و آن شیوه بیان یا روایتگری است. نمیتوان سود یا زیان مشخصی تعریف کرد چرا که روش این دو متفاوت است و هر کدام جذابیتها و ضعفهای مخصوص به خودش را دارد، ولی به گمانم سینمای دیجیتال آزادی و اختیارات بیشتری به فیلمسازان و هنرمندان میدهد.
آیا دیجیتالی شدن سینما بر فرم آن اثر قابل توجهی گذاشته است؟
قطعا. حتی موجب پدیدآمدن محتوا و مضامین جدیدتری هم شده است. فرم به طور مستقیم و غیرمستقیم با ابزارهای هنری سر و کار دارد و زمانیکه از هنر دیجیتال یا سینمای دیجیتال سخن میگوییم یعنی فرم های جدید پدید آمده و خواهد آمد.
دیجیتالی شدن سینما پروسه ساخته شدن فیلمها را آسانتر کرده است، اما آیا سختیهای جدیدی هم به وجود آورده است؟
شاید یکی از این سختیها یادگیری ابزارهای دیجیتالی باشد که البته برای نسل فعلی و نسلهای آینده خیلی هم مشکل نخواهد بود. یادگیری هر زبان و روش تازهای در ابتدا سخت به نظر میرسد. به نظر من جدیترین تهدید در جهان معاصر از بین رفت مفهوم واقعیت است.
سینمای دیجیتال با سرعتی هرچه تمامتر درحال پیشرفت است. جلوههای ویژه بصری در سالهای اخیر غیرممکنها را ممکن کردهاند و بلاکباسترهای استودیویی مانند قارچ در سینما سبز شدهاند. به نظر شما آیا سینما به همین منوال ادامه خواهد داد؟
یک زمانی در گذشته والتر بینامین از نابودی هاله مقدس سخن میگفت. پیشگویی او امروزه در سینما و هنر قابل رویت است. به نظر من سینما به عنوان یک هنر-صنعت، در جهان پیش رو ، تحولات عظیمی را به چشم خواهد دید. بحث صرفا بر سر جلوه های بصری یا نرمافزارهای جدید نیست، بحث اصلی این است که سینما چه رابطهای با انسان واقعی و جهان واقعی پیدا خواهد کرد. سوال اصلی این است آیا جهان واقعی باقی میماند یا همه چیز در زیر سیطره دنیای مجازی قرار میگیرد.
اساسا آیا تفاوتی بین هنر سینما و صنعت سینما وجود دارد؟
یکی از ویژگیهای سینما که آن را برجسته میکند کنار هم قرار گرفتن هنر و صنعت است. سینما نه هنر صرف است به معنای کهن و نه به طور مطلق صنعت است. یکی از دلایل آن هم وجود و حضور دستگاهی مکانیکی به نام دوربین فیلمبرداری و ابزارهای وابسته به آن است.
با توجه به پاندمی کرونا در یک سال و نیم اخیر، بعضی از فیلمها در شبکههای استریم قرار گرفتند که این موضوع باعث واکنش و مخالفت بعضی از کارگردانان هم شد. به نظر شما این موضوع چه تاثیری بر دنیای سینما میگذارد؟ آیا فیلمهای سینمایی اساسا باید در سالنهای سینما اکران شوند؟
اگر از سلیقه شخصی من بپرسید، باید بگویم فیلم را باید در سالن سینما دید چرا که ماهیت آن به فضای تاریک سالن سینما وابسته است، امّا واقعیت این است در جهان دیجیتالی امروز، چنین سخنی حتی اگر به صورت مطلق درست باشد، قابل قبول به نظر نمیرسد همین مسئله یکی از مهمترین تفاوتهای سینما، مخاطب، هنرمند و به طور کلی هنر دیجیتال با هنر قدیم است. زمانیکه سینما دیجیتالی میشود طبیعتا شیوه تولید و شیوه نمایش و حتی سلیقه مخاطب نیز تغییر میکند.